Piła Główna bądź również główna stacja kolejowa znajdująca się w Pile, to obiekt o dużym znaczeniu zarówno dla pasażerów, jak i dla transportu towarowego w regionie. Stanowi ona jedną z największych stacji w obrębie województwa wielkopolskiego, co czyni ją kluczowym punktem na mapie polskiego transportu kolejowego.
Ta stacja jest wyjątkowa ze względu na jej węzłowy charakter; na jej terenie krzyżują się aż pięć linii kolejowych, w tym linie o numerach 18, 203, 354, 374 oraz 405. Dzięki temu, Piła Główna oferuje wiele możliwości podróży i transportu.
Co więcej, tor łączący nr 999 umożliwia dodatkowy wjazd na stację z kierunku północnego oraz zapewnia połączenie z linią 403 prowadzącą w stronę Wałcza. Takie połączenia sprawiają, że Piła Główna jest nie tylko miejscem przesiadkowym, ale także istotnym punktem w sieci kolejowej regionu.
Krótki opis
„Obiekty przeznaczone do odprawy podróżnych zlokalizowane są w wschodniej części stacji, gdzie ich rozplanowanie ma charakter wyspowy. Dworzec sytuowany jest na poszerzonym peronie 1/5, który umożliwia wygodne połączenie z innymi peronami oraz z centrum miasta za pomocą systemu przejść podziemnych.
W dalszej części wschodniej znajdują się budynki byłej lokomotywowni, które dodają charakteru temu miejscu. Natomiast zachodnia część stacji jest dedykowana obsłudze ruchu towarowego; to tam można również natknąć się na pewne struktury, które należały do zlikwidowanych na początku lat 90. XX wieku Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego.
W myśl klasyfikacji PKP, stacja ta ma status dworca regionalnego, co oznacza, że zatrzymują się tutaj wszystkie pociągi pasażerskie.
Ruch pasażerski
W tej sekcji przedstawiamy istotne dane dotyczące ruchu pasażerskiego w Piły głównej, co pozwala lepiej zrozumieć zmiany w liczbie pasażerów na przestrzeni lat.
| Rok | Roczna wymiana | Wymiana pasażerów na dobę | Lokalizacja w Polsce |
|---|---|---|---|
| 2017 | 1 200 000 | 3300 | 72 |
| 2018 | 1 170 000 | 3200 | brak |
| 2019 | 1 390 000 | 3800 | 77 |
| 2020 | 952 000 | 2600 | 62 |
| 2021 | 1 170 000 | 3200 | 65 |
| 2022 | brak | 4700 | brak |
Położenie i infrastruktura
Stacja kolejowa znajduje się w południowej części centrum Piły, przy ulicy Zygmunta Starego 1. Pasażerska część stacji dysponuje sześcioma peronami oraz dziesięcioma krawędziami peronowymi, co zapewnia wygodę dla podróżnych. Zastosowanie elektryfikacji torów stacyjnych miało miejsce w latach 1989-1990. Wymieniono również wszystkie semafory na nowoczesne świetlne.
W 1975 roku nad torami zbudowano wiadukt o długości 230 metrów, który łączy północną i południową część miasta, co ułatwia komunikację. Między stacją pasażerską a rzeka Gwdą znajdują się budynki nieczynnej lokomotywowni, w tym unikatowy, zabytkowy budynek parowozowni. Na terenie lokomotywowni działa obecnie firma „Interlok”, która specjalizuje się w renowacji zabytkowych parowozów. Sama budowla jest pod opieką stowarzyszenia Parowozownia Pilska OKRĄGLAK, które dba o jej konserwację.
W 2015 roku wojewódzki konserwator zabytków zlecił wykonanie niezbędnych prac zabezpieczających przy tym obiekcie, co świadczy o jego znaczeniu historycznym. Na zachód od stacji pasażerskiej znajduje się stacja towarowa oraz budynki zlikwidowanych Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego, ulokowane między ulicami Warsztatową a Zatorską. Dalsza część infrastruktury obejmuje wiadukt linii kolejowej nr 405, przerzucony nad linią kolejową nr 203. Dzięki torowi łączącemu nr 999, który prowadzi do posterunku odgałęźnego Piła Północ, pociągi kierujące się w stronę Pomorza Zachodniego mają możliwość omijania wiaduktu w przypadku nagłych sytuacji.
Historia
Początki komunikacji kolejowej w Pile sięgają 27 lipca 1851 roku, kiedy to nawiązano pierwsze połączenie z Krzyżem Wielkopolskim i Berlinem, stopniowo rozszerzając sieć aż do Bydgoszczy. Już w 1853 roku zainicjowano budowę dworca kolejowego, który otwarto w 1876 roku. Obiekt przeszedł liczne modernizacje przez następne lata. W kolejnych latach otwierano nowe połączenia: w styczniu 1871 do Złotowa, w maju 1879 do Poznania oraz Szczecinka, a także w listopadzie 1881 do Wałcza. 1 października 1907 roku zainaugurowano działalność Królewskiego Warsztatu Lokomotywowego (Königliche Lokomotivwerkstatt), który znany jest dziś jako ZNTK. W ciągu tych trzydziestu lat Piła stała się kluczowym węzłem kolejowym; w 1913 roku odprawiono tu rekordowe 575 tysięcy pasażerów.
W okresie międzywojennym Piła znalazła się w granicach Niemiec, co skutkowało brakiem połączeń międzynarodowych w kierunku Poznania. Dodatkowo, rozebrano fragment torów między obecnym przystankiem osobowym Piła Kalina a stacją Dziembówko. Po II wojnie światowej odcinek ten został przywrócony do użytku, a miasto przeszło pod polską administrację.
19 maja 1988 roku stacja była świadkiem tragicznej katastrofy kolejowej, w której zginęło 10 żołnierzy, a 28 odniosło obrażenia. W latach 1989–1990 zainstalowano elektryfikację na torach stacyjnych. W 1993 roku zlikwidowano Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego, a stację rozrządową zamknięto 25 maja 1994. Po przestoju trwającym dwunastu lat, 1 września 2012 roku, wznowiono przewozy pasażerskie na trasie Piła Główna – Szczecin Główny przez Wałcz, Kalisz Pomorski oraz Stargard.
W lipcu 2010 roku dworzec i parowozownię wpisano na listę zabytków, co podkreśla ich historyczne znaczenie. 16 maja 2014 roku rozpoczęto remont dworca na zlecenie PKP, angażując przedsiębiorstwo SKB. Renowacja obejmowała m.in. wymianę posadzek oraz tynków, a także malowanie, montaż nowych instalacji oraz wymianę dachu i konstrukcji. Po modernizacji dworzec dostosowano do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Wokół dworca również nastąpiły istotne zmiany – zamontowano małą architekturę, w tym kosze i ławki, oraz stworzono parking dla samochodów, mieszczący 70 miejsc. W końcu, 26 października 2015 roku dworzec ponownie otworzy swoje drzwi dla podróżnych.
Oceń: Piła Główna